سولفور یا همان گوگرد یک عنصر شگفت‌انگیز است که به شکل متداول در طبیعت یافت میشود. این عنصر از تشکیل اجزای مختلف زندگی‌مان گرفته تا کاربردهای صنعتی و زیستی متنوع، نقش مهمی در زندگی ما داشته و همچنان دارد. برای همین موضوع مطلب امروز هم در این باره خواهد بود.
عنصر گوگرد یا سولفور چیست؟
عنصر گوگرد که نام دیگر آن سولفور است است، از نظر فیزیکی عنصری غیرفلزی و شکننده است، گوگرد را در حالت طبیعی در اطراف چشمه های آب گرم و همچنین دهانهی آتشفشانها به مقذدار زیادی میتوان پیدا کرد. و همچنین در بسیاری از مواد معدنی و طبیعی نیز به وفور یافت میشود. این عنصر جزو 10 عنصر فراوان در پوسته زمین و پنجمین عنصر موجود در کره زمین است. گوگرد در 3 حالت گاز، جامد و مایع با مصارف مختلف در صنعت، کشاورزی، تولید مواد شیمیایی، تولید انرژی، صنایع غذا و مواد نگهدارنده، تولید دارو و …. قابل استفاده است.
در پوسته زمین مقدار متوسط گوگرد حدود 4/0 درصد است اما در خاک های کشاورزی دارای دامنه تغییرات متفاوتی بسته به شرایط محیطی است، کمترین مقدار آن در خاک های شنی یافت میشود و مقدار آن در حدود 20 میلی گرم گوگرد بر کیلوگرم خاک است، بیشترین مقدار گوگرد در نواحی جزر و مدی است که محل مناسبی برای تجمع سولفیدها بوده و مقدار گوگرد در این نواحی به حدود 35 میلیگرم گوگرد بر کیلوگرم خاک میرسد. گوگرد معدنی در خاکها عموما به صورت سولفور و سولفات فلزات قلیایی وجود دارد.
گوگرد در اثر واکنش اکسایش به سولفات تبدیل می شود، فرایند اکسایش گوگرد در خاک واکنشی زیست شیمایی به حساب میآید و به وجود باکتری های اکسید کنندهی گوگرد (تیوباسیلوسها) وابسته است. گچ یک از مهمترین سولفات های خاک است.
کاربردهای گوگرد چیست؟
گوگرد (Sulfur) در صنایع بسیار متنوعی استفاده میشود. برخی از کاربردهای اصلی گوگرد عبارتند از:
کاربرد گوگرد در کشاورزی
سولفور یکی از عناصر اصلی و ماکرو بوده و از عناصر اصلی برای رشد گیاهان است. این عنصر جزء مهمی از پروتئینهای گیاهی را تشکیل میدهد که در سنتز انواع چربیها، ترکیبات آلی و فرآیندهای متابولیک (نیتروژن، کربوهیدرات، پروتئین) در سلولهای گیاهی نقش دارد. در فتوسنتز و واکنشهای تنفسی سلولهای گیاه گوگرد یکی از عوامل و عناصر ضروری است، این عنصرکه در ساختار برخی از ویتامین ها حضور دارد، در تثبیت و جذب نیتروژن از جو و جذب عناصر کمیاب توسط گیاهان موثر است. سولفور در ساختار بتامین، بیوتین، اسیدهای آمینه گوگرددار حضور داشته، و نقش کلیدی این عنصر در فعال کردن بسیاری از آنزیمها، پروتئین سازی، دفع حشرات و تعدیل سمیت بعضی عناصر سنگین در گیاهان بسیار موثر است. گوگرد در تشکیل ویتامین ها، گلیکوزید ها و فعال کردن آنزیم ها نیز نقش بسیار قابل توجهی دارد.
سولفور یکی از عناصر اصلی و ماکرو بوده و از عناصر اصلی برای رشد گیاهان است. این عنصر جزء مهمی از پروتئینهای گیاهی را تشکیل میدهد که در سنتز انواع چربیها، ترکیبات آلی و فرآیندهای متابولیک (نیتروژن، کربوهیدرات، پروتئین) در سلولهای گیاهی نقش دارد. در فتوسنتز و واکنشهای تنفسی سلولهای گیاه گوگرد یکی از عوامل و عناصر ضروری است، این عنصرکه در ساختار برخی از ویتامین ها حضور دارد، در تثبیت و جذب نیتروژن از جو و جذب عناصر کمیاب توسط گیاهان موثر است. سولفور در ساختار بتامین، بیوتین، اسیدهای آمینه گوگرددار حضور داشته، و نقش کلیدی این عنصر در فعال کردن بسیاری از آنزیمها، پروتئین سازی، دفع حشرات و تعدیل سمیت بعضی عناصر سنگین در گیاهان بسیار موثر است. گوگرد در تشکیل ویتامین ها، گلیکوزید ها و فعال کردن آنزیم ها نیز نقش بسیار قابل توجهی دارد.
همانطور که اشاره شد به علت حضور گوگرد در ساختار کلروفیل در اثر کمبود این عنصر در گیاه، برگها رفته رفته زرد و رنگ پریده شده و فتوسنتز در آنها کاهش پیدا میکند. سولفور در تقسیم سلولی گیاهان نقش داشته و به همین دلیل در رشد و تکثیر و باروری گیاهان موثر است. اگر گیاه در شرایط تنش های محیطی مثل کمبود آب، خشکسالی، تنشهای دمایی و رطوبتی، گرمای زیاد، سرما و …. قرار بگیرد، ترکیبات آلی با عنوان اسمولیت داخل گیاه تولید میشود ( اسمولیت ها در واقع ترکیبات آلی به شمار میآیند که دارای وزن ملکولی پایینی هستند و کار اصلی آنها حفظ یکپارچگی دیوارههای سلولی است) اسمولیتها باعث بالا رفتن توان گیاه در مقابله با شرایط تنشهای محیطی میشوند. گوگرد در کنار باکتریهای تیوباسیلوس باعث افزایش فعالیت آنزیم های اکسیدکننده و افزایش محتوی اسمولیت ها در سلولهای شده و در نهایت نقش کلیدی در افزایش تحمل گیاه به تنش های محیطی و آبی دارند. گوگرد یکی از عناصر ضروری و پر مصرف در گیاهان مانند نیتروژن، پتاسیم و فسفر است. علاوه بر خواص تغذیهای خود، با کاهش موضعی Ph خاک و تعدیل اثرات تنشهای شوری خاک به عنوان بهساز خاک عمل کرده و در تثبیت نیتروژن و فسفر موثر است. نقش گوگرد به عنوان یک آفت کش طبیعی از دیرباز مطرح بوده است و در کنترل آفاتی همچون: پسیل، کنه، عنکبوت، ملخ، موش و حشرات موذی، تریپس، کرم ها، انواع کپک پودری، قارچ ها و …. موثر است. افزایش قابلیت جذب عناصر ریز مغذی همچون: آهن، منگنز و روی در گیاهان نیز از دیگر مزایای گوگرد در مبحث کشاورزی است.
گوگرد علاوه بر نقش تغذیهای برای گیاهان یکی از معمول ترین و به صرفه ترین مواد بهساز و اصلاح کننده شوری و pH خاک است که امروزه برای اسیدی کردن خاک موارد استفاده بسیار گستردهای دارد و عموما یکی از بارزترین ویژگیهای کودهای حاوی گوگرد، خاصیت اسیدی سازی و اصلاح کنندگی pH خاک است. در کشور ایران خاکهای آهکی عموما به علت وجود کربناتهای آزاد کلسیم و منیزیم، به وجود میآیند. با توجه به اینکه در اکثر مناطق ایران به ویژه مناطق مرکزی و شرق ایران شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک حاکم است و عدم بارندگی کافی موجب تجمع کربناتها در داخل خاک میشود و در نهایت محدودیتهای بسیاری را برای کشت و کار ایجاد میکند. در خاکهای اسیدی تا خنثی آهک حل میشود، اما در خاکهای قلیایی نه تنها حل نمیشود بلکه مانند یک مخزن برای رسوب فسفاتها عمل میکند. از آنجا که خاکهای آهکی در ایران بسیار زیاد است و مشکل اصلی این خاکها این است که مقدار فسفر و مواد آلی در این خاکها بسیار پایین است و همچنین دسترسی به عناصر کم مصرف مانند: روی، آهن، فسفر و …. در این خاکها کم است. کاربرد موادی مثل گوگرد ، اسید سولفوریک و گچ در اصلاح خاک های آهکی میتواند مفید باشد.
تاثیرگذاری گوگرد بر کاهش موضعی pH و اسیدی کردن خاک و همچنین افزایش قابلیت جذب عناصر غذایی ماکرو و میکرو به مقدار اکسایش گوگرد و تولید اسید سولفوریک در خاک بستگی دارد. باکتری های تیوباسیلوس مسئول اکسیداسیون بیولوژیکی گوگرد در خاک هستند و فعالیت این باکتری ها علاوه بر تامین سولفات مورد نیاز گیاه، کاهش موضعی pH خاک در محیط اطراف را سبب میشود و در نهایت باعث افزایش جذب عناصری مانند فسفر، روی، آهن، منگنز، مولیبدن، بور و دیگر عناصر غذایی کم مصرف خواهد شد. جمعیت باکتری های تیوباسیلوس در بیشتر خاک های مناطق ایران به علت شرایط نامساعد خاک ها مانند: کمبود مواد آلی و فقیر بودن خاک و عدم استفاده مناسب و مداوم از گوگرد و انواع مایه تلقیح تیوباسیلوسها، کم است. بنابراین بهترین حالت برای بهرهوری حداکثری در کاربرد گوگرد باید همراه با مایه تلقیح تیوباسیلوس یا مواد آلی باشد. حضور مواد آلی در اکسیداسیون گوگرد به خصوص در مقادیر کم از این عنصر بسیار مهم است چون معمولا مقادیر بالای گوگرد به تنهایی می تواند اثرات منفی خاک های آهکی را کمتر کند، اما اگر همراه با مواد آلی باشد کارایی گوگرد در کاهش این اثرات منفی دو چندان خواهد شد. گوگرد عنصری در صورتی که بر روی سطح خاک پخش شده و همراه با مواد آلی در زیر خاک مخلوط شود ( عموما به واسطه شخم مناسب یا فرایندهای خاکورزی با ادوات شخم در کشاورزی) با وجود رطوبت در خاک عمل اکسیداسیون گوگرد سریعتر انجام میشود.
فرایند اکسیداسیون گوگرد در خاکها با وجود عواملی تقویت میشود که از جمله آن: دمای خاک، رطوبت، تهویه، زهکشی مناسب خاک، وجود باکتری های اکسیدکننده، تخلخل مناسب خاک، بافت خاک، و pH خاک هستند. عوامل فیزیکی نیز در این فرایند موثر هستند شامل: اندازه فیزیکی ذرات گوگرد ( شکل گوگرد استفاده شده) و نحوه قرار گرفتن آن( در سطح خاک و یا در لایه زیرین خاک) و چگونگی ترکیب شدن این عنصر در خاک است که در واقع پراکندگی گرانولهای گوگرد را بیشتر میکند. ذرات سولفور اگر دراندازه کوچکتر باشند سطح ویژه بیشتری ایجاد کرده و باعث دست یابی و تاثیر بیشتر جمعیت میکروبی و باکتری های اکسیدکنده تیوباسیلوس روی آن ها میشوند. با توجه به اینکه گوگرد در افزایش میزان روغن در دانه های روغنی موثر است، معمولا نیاز گیاهان روغنی همچون کلزا، کنجد و آفتابگردان و ….. به گوگرد بیشتر از گیاهان دیگر است، با توجه به اینکه گوگرد برای اکسیداسیون نیاز به گذشت زمان دارد باید مدت زمان تاثیرگذاری گوگرد در خاک را حتما مد نظر داشت و مدتی را قبل از کاشت برای استفاده و اضافه کردن کود به خاک در نظر گرفت تا بیشترین بازده و تاثیرگذاری کود را شاهد باشیم ( مانند کوددهی گوگرد قبل از کشت در زراعت گندم و جو و …). وجود رطوبت و آبیاری های منظم و با توجه به نیاز آبی گیاه از عوامل مهم در تاثیرگذاری کودهای گوگردی است. با رعایت کلیه موارد فوق گوگرد نقش مهمی در بهبود عملکرد کیفی گیاهان روغنی و افزایش میزان روغن در دانهها خواهد داشت. اسیدآمینههای گوگرددار مانند: متیونین و سیستئین نقش حیاتی در سلامت و تغذیه انسان دارند. متیونین نقش مهمی در بسیاری از عملکرد های سلول و همچنین آغاز ترجمه mRNA دارد و نقش اسید آمینه سیستئین شرکت در ساختار و عملکرد پروتئین ها و آنزیم ها است. قابل ذکر است که گوگرد با هر نوع فرم اثرات مثبت دارد ولی سطح اثرگذاری آن با اهداف مختلف به میزان درصد آن و نحوه مصرف بستگی دارد. گوگرد با اشکال مختلفی ارائه و مورد مصرف قرار میگیرد، که اشکال زیر از مهمترین و پرکاربردترین حالتهای گوگرد است:
گوگرد معدنی
گوگردهای معدنی، انواعی از گوگرد هستند که فراوری مناسبی روی آنها انجام نگرفته و عمدتا پس از استخراج شدن از معدن در اختیار بخش کشاورزی قرار میگیرند. این نوع گوگردها به علت عدم خالص سازی عمدتا حاوی عناصر سمی چون آلومینیوم، سرب، و … بوده و خلوص پایینی دارند که استفاده از آنها میتواند برای کشاورزی و محیط زیست و همچنین سلامت انسان و دام و طیور و سایر موجودات زنده خطرناک باشد.
گوگرد پالایشگاهی
این نوع از گوگردها در پالایشگاه تولید میشود. گوگرد در ابتدا در عمق زمین محبوس بوده و در پالایشگاه‌ها به صورت گاز خارج میشود، سپس به مذاب گوگرد تبدیل شده و در نهایت در فرایندهای پالایشگاهی مذاب گوگرد به فرم های پودری، گرانوله و یا پاستیلی به صورت کاملا خالص تبدیل میشوند. گوگرد پالایشگاهی به دو دسته گوگرد نفتی و یا گازی تقسیم بندی میشود. با وجود اینکه بین گوگرد نفتی و گازی تفاوتی خاصی وجود ندارد و هر دو از چاه‌های نفت خارج شده و با فرآوری که بر روی آنها انجام میگیرد به خالص‌ترین حالت ممکن یعنی ۹۹ درصد خلوص می‌رسند. این گوگردها عموما مانعی برای مصرف در بخش کشاورزی ندارند. اما باید توجه داشت که مصرف گوگرد بدون حضور و مصرف باکتری اکسیدکننده گوگرد و البته مواد آلی تاثیر چندانی نخواهد داشت. انواع گوگردهای پالایشگاهی نیز خود به انواع گوگرد پودری، پاستیلی و گرانوله تقسیم میشوند.
گوگرد بنتونیت دار
بنتونیت یک خاک معدنی آتشفشانی است که به طور عمده از خاک رس تشکیل شده و نقش بسزایی در اکسیداسیون گوگرد در خاک دارد. در پالایشگاه بنتونیت را به گوگرد اضافه می‌کنند، به این علت که گوگرد یک ترکیب غیرقطبی است و حلالیت در آب ندارد، بنتونیت مانند یک پلیمر طبیعی عمل میکند و با هدف جذب آب و نیز متلاشی شدن گوگرد در خاک (با هدف افزایش حلالیت) و همچنین تغییر رنگ گوگرد استفاده میشود. اضافه کردن بنتونیت به گوگردهای گرانول و یا پاستیلی اثرات مفید دارد و اضافه کردن آن به گوگردهای پودری باعث کاهش کیفیت آن و افزایش خسارت به بخش کشاورزی میشود. حد مجاز افزودن بنتونیت به گوگرد تا ۱۰ درصد بوده و مقادیر بیشتر از آن موجب کاهش کیفیت گوگرد خواهد شد. آن چه در ترکیب بنتونیت با گوگرد دارای اهمیت است این است که، گوگرد حتی اگر با بنتونیت هم ترکیب شود و متلاشی شدن گوگرد انجام بگیرد این امر موجب اکسایش و حلالیت کود گوگرد در خاک نمیشود، و حتما باید از عامل اکسایش که همان باکتریهای اکسیدکننده گوگرد و البته افزایش مواد آلی است، استفاده کرد.
گوگرد مایع
گوگرد مایع عمدتا دارای درصد پایینی از گوگرد است، با وجود اینکه میتوان از آن به عنوان کود گوگرد کشاورزی برای تغذیه گیاه استفاده کرد، ولی برای اصلاح ساختمان خاک مفید نبوده و به علت وجود ترکیبات همراه با این نوع از گوگرد ممکن است به ساختمان خاک آسیب وارد کند.
کاربرد گوگرد در تولید مواد شیمیایی:
کاربردهای سولفور در صنعت و تولید مواد شیمیایی بسیار گسترده است که از جمله آن برای تولید: اسید سولفوریک و الیاف مصنوعی، رنگ ها و رنگدانه ها، کبریت، مواد منفجره، باروت، ملینها، انواع حشره کشها، سولفید هیدروژن، تری اکسید گوگرد و تیونیل کلراید، (که به عنوان معرف در علم شیمی استفاده میشود)، دی سولفید کربن، و به عنوان یک حلال آلی و…. میتوان نام برد.
کشورهایی مانند کانادا، استرالیا، چین، آمریکا بیشترین ذخایر گوگرد را دارند. در کشور ایران نیز بیشتر ذخایر گوگرد به صورت کانسارهای گوگرد در ترکیب با گازهای ترش و منابع نفتی است و از بزرگترین منابع گوگرد در ایران میتوان بندر لنگه، جزیره قشم، بندر عباس، جنوب سمنان و …. را نام برد.
گوگرد در صنایع و ساخت ترکیبات شیمیایی دیگر نقش دارد همچون:
- لاستیک سازی، یکی دیگر از کاربردهای منحصر به فرد گوگرد است. از گوگرد برای پروسه ولکانش ( یک فرآیند شیمیایی است که طی آن لاستیک از استحکام و دوام بالاتری برخوردار میشود ) استفاده می‌کنند، بدون گوگرد لاستیک خواص مکانیکی و چسبندگی قابل توجهی نخواهد داشت.
- در ساخت انواع میلگردهای استیل
- راه سازی و ساخت آسفالت
- تهیه سولفات کلسیم (گچ)
- در صنایع خمیر و ساخت کاغذ و مواد سفیدکننده در این صنعت
- در صنایع الیاف و تولید پارچه
- صنایع تولید لوازم آرایشی و بهداشتی و زیبایی
- در صنایع غذایی ( به شکل سولفیت و در نقش مواد نگهدارنده) گوگرد را به شکل دی اکسید گوگرد تبدیل کرده و به عنوان نگهدارنده مواد غذایی استفاده میشود. این ماده یک آنتی اکسیدان قوی است که برای خشک کردن و محافظت طولانی مدت از میوه‌ها مورد استفاده قرار میگیرد. گوگرد برای خشک کردن و نگهداری از محصولاتی همچون هلو، زردآلو و کشمش و سایر میوههای خشک کاربرد دارد.
- در صنایع پزشکی، ترکیبات گوگردی نقش مهمی در ساخت دارو‌های مختلف دارند. سولفینامیدهای آنتی باکتریال ( سولفینامیدها در واقع نمونههایی از آنتیبیوتیکها هستند) در صنعت داروسازی و همچنین محصولات پوستی ضد قارچ، ضد جوش و ضد آکنه مصارف گستردهای دارند. از ترکیبات گوگردی برای ساخت پنی سیلین و آنتی بیوتیک‌ها نیز استفاده می‌کنند. همچنین در تولید آنتی اکسیدان ها و مواد ضد حساسیت از گوگرد و ترکیبات سولفوری استفاده میشود.
- گوگرد را میتوان برای تولید و ساخت انواع باتری‌های لیتیوم سولفور مورد استفاده قرار داد. این باتری‌ها دوام بسیار بیشتری از باتری‌های معمولی (تقریباً پنج برابر بیشتر) دارند. باتری‌های لیتیوم سولفور با محیط زیست سازگار هستند.
- در صنعت تولید و ساخت بسیاری از مواد شوینده و سورفاکتانتها، پاککنندههای قوی سطوح و ضدعفونی کننده‌های سطح سولفات بکار رفته است.
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی گوگرد؟
ویژگی های فیزیکی گوگرد: در توضیح ویژگیهای فیزیکی گوگرد (سولفور) باید گفت که: این عنصر یک عنصر شیمیایی و غیر فلزی بوده و متعلق به گروه اکسیژن (گروه 16جدول تناوبی) میباشد و فرمول مولکولی آن با نماد (S) در جدول تناوبی نشان داده میشود، گوگرد خالص یک رسانای ضعیف برای گرما و الکتریسیته است. حالت فیزیکی گوگرد جامد و به رنگ زرد، بدون بو و مزه، و همچنین نامحلول در آب است. گوگرد دارای نقطه ذوب 112 درجه سانتی گراد و نقطه جوش 445 درجه سانتی گراد است و نقطه اشتعال 168 درجه سانتی گراد است. این ماده بسیار سبک و نرم بوده و هنگام ترکیب با هیدروژن بویی شبیه بوی تخم مرغ فاسد شده دارد. شعله عنصر گوگرد به شکل آبی رنگ میسوزد.
ویژگی های شیمیایی گوگرد: ویژگیهای شیمیایی گوگرد و خواص شیمیایی آن در واکنش این عنصر با سایر مواد به وجود میآید، عنصر گوگرد واکنشپذیری بسیار بالایی دارد، به خصوص در زمان گرم شدن که با فلزات دیگر واکنش داده و سولفیدها را به وجود آورد. ترکیبات شیمیایی گوگرد عبارتند از: سولفید هیدروژن – اسید سولفوریک – سولفیت سدیم.
اکسیدهای گوگرد که شامل دی اکسید گوگرد ( (SO2 و تری اکسید گوگرد ( SO3) هستند، در آب حل شده و به ترتیب سولفورو اسید و اسید سولفوریک را تشکیل میدهد.
بیشترین میزان تولید گوگرد در دنیا مربوط به کشور های حوزه آمریکای شمالی، خاورمیانه و شرق آسیا (بخصوص چین) بوده و بیشترین مصرف نیز مربوط به شرق آسیا، آمریکای شمالی و آفریقا است. منابع نفت و گاز طبیعی نقش بسیار زیادی در تولید گوگرد طبیعی دارند و انتظار میرود که با پیشرفت تکنولوژی دستیابی به منابع گوگرد بسیار بیشتر شود.
به طور کلی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی گوگرد را میتوان در موارد زیر نام برد:
- گوگرد را به عنوان یک عنصر جامد تعریف می‌کنند.
- این عنصر از جمله عناصر غیر فلزی و شکننده است.
- این ماده در نزدیکی چشمه‌های آب گرم و آتشفشانها به وفور یافت میشود.
- این عنصر به تنهایی هیچ بو و مزه‌ای ندارد. و در ترکیب با سایر عناصر ممکن است دارای رنگ و بو شود.
- گوگرد به گروه 16 جدول تناوبی تعلق دارد و واکنشپذیری بالایی را میتوان از آن مشاهده کرد.
- گوگرد در آب حل نشده و به عنوان یک رسانای ضعیف گرما و انرژی معرفی است.
- از کانی‌های حاوی گوگرد میتوان به مارکاسیت، پیریت، کوولیت، بورنیت، پیروتیت، کالکوپیریت، بورنیت، اسفالریت، انیدریت، ژیپس و….. اشاره کرد.
- گوگرد در حال سوختن، شعله آبی تولید میکند و بوی بسیار بدی از آن به مشام میرسد.
- این عنصر در ترکیبات آلی ناقطبی مانند بنزن و تولوئن حل میشود.
- گوگرد با تمام عناصر به جز گازهای نجیب واکنش میدهد.
- این عنصر یکی از عناصری است که بیشترین تعداد آلوتروپ را دارد.
- وقتی گوگرد مذاب را سریعا سرد می‌کنند، گوگرد آمورف یا پلاستیکی به وجود میآید.
نکات ایمنی در برابر خطرات گوگرد؟
با وجود فواید و کاربردهای فراوان، گوگرد ممکن است در مواردی برای سلامتی خطر آفرین باشد. به عنوان مثال، تماس پوست با گوگرد موجب تحریک‌پذیری آن و احتمالاً خارش و قرمزی خواهد شد. در صورت پخش شدن گرد و غبار گوگرد در هوا نیز در ناحیه چشم سوزش، خارش، قرمزی و حتی درد بوجود خواهد آمد. به طور کلی گوگرد ماده‌ای سمی نیست، اما وارد شدن گوگرد به میزان خیلی زیاد به بدن سبب سردرد، گلودرد، تهوع و در موارد خاص و حاد، موجب بیهوشی خواهد شد. از استشمام گرد و غبار و یا گاز گوگرد نیز باید اجتناب کرد، زیرا احتمالا باعث سرفه و حتی تنگی نفس میشود.
نکات ایمنی در استفاده از گوگرد:
با وجود فواید و کاربردهای فراوان، گوگرد ممکن است در مواردی برای سلامتی خطر آفرین باشد. به عنوان مثال، تماس پوست با گوگرد موجب تحریک‌پذیری آن و احتمالاً خارش و قرمزی خواهد شد. در صورت پخش شدن گرد و غبار گوگرد در هوا نیز در ناحیه چشم سوزش، خارش، قرمزی و حتی درد بوجود خواهد آمد. به طور کلی گوگرد ماده‌ای سمی نیست، اما وارد شدن گوگرد به میزان خیلی زیاد به بدن سبب سردرد، گلودرد، تهوع و در موارد خاص و حاد، موجب بیهوشی خواهد شد. از استشمام گرد و غبار و یا گاز گوگرد نیز باید اجتناب کرد، زیرا احتمالا باعث سرفه و حتی تنگی نفس میشود.